تیم میلگرد بستر در این مقاله – وال پست چیست؟ – در نظر دارد شما کاربر گرامی را کامل با وال پست آشنا کند و در پایان مقایسه کوتاهی با میلگرد بستر قرار دادیم تا شما بتوانین با تفاوت میلگرد بستر و وال پست آشنا شوید؛ با ما همراه باشید.
وال پست چیست؟
وال پست کلافی است که در طول های مشخص برای یکپارچه عمل نمودن دیوار به کار می رود. این وال پست ها سبب درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام دیوار خواهد شد. همان گونه که از نامش پیداست، وال پست نگهدارنده دیوار است. این المان که معمولا به صورت یک تیر-ستون طراحی می گردد، در انتهای سالن های صنعتی و به طور کل فریم های با دهانه بالا که انتهای آن با دیوار پوشش می گردد، قرار می گیرد.
کاربرد وال پست چیست؟
کاربرد یا وظیفه وال پست ها انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به فریم می باشد که موجب عدم تخریب دیوار می گردد. به طور عمومی اتصال آن در انتهای متصل به فریم به صورت لوبیایی جهت مراحل نصب و بر روی فونداسیون به صورت مفصل می باشد.
انواع وال پست
وال پست به دو دسته وال پست قائم و وال پست افقی تقسیم بندی می شود. نحوه عملکرد وال پست قائم و افقی به گونه ای است که باعث ایجاد درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام بخشیدن به دیوار می شود.
انواع وال پست از نظر اجرایی به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شود. همان گونه که قبلا نیز به این نکته اشاره شد، یکی از روش های اجرای وال پست با استفاده از انکربولت صورت می گیرد. از دیگر روش های اجرای آن می توان به اجرای تسمه دور ستون، اتصال دیوار به ستون به واسطه استفاده از میلگرد، مهار دیوار به واسطه تعبیه میلگرد در داخل ستون ها، استفاده از میلگرد در کف برای مهار دیوار، مهار دیوار از طریق عبور میلگرد در داخل سوراخ قالب ها و اجرای وال پست به عنوان جان پناه، اشاره کرد.
نوع اتصال وال پست باید به گونه ای باشد که اجزاء قائم در سقف و کف ساختمان مهار شوند. به این منظور قبل از بتن ریزی داخل قالب ها، پلیت جایگزین شده و پس از پایان بتن ریزی از پلیت ها برای نصب وال پست ها استفاده می شود. از دیگر روش های جایگزینی پلیت ها می توان به استفاده از انکر بولت ها اشاره کرد.
انواع وال پست و مهار دیوار از نظر اجرایی
-
اجرای وال پست با انکر بولت و نبشی کشی؛
-
اتصال دیوار به ستون با میلگرد؛
-
اجرای تسمه دور ستون؛
-
مهار دیوار به وسیله تعبیه میلگرد در داخل ستونهای مجاور؛
-
مهار دیوار از طریق تعبیه میلگرد در داخل کف؛
-
مهار دیوار به دیوارهای برشی از طریق عبور میلگرد در سوراخ قالب ها؛
-
اجرای وال پست برای جان پناه بام (وال پست جان پناه)
نمونه ای از اجرای اصولی وال پست های افقی و عمودی با جزییات اجرایی در شکل زیر مشاهده میکنیم:
همانطور که میدانید وال پست یک المان غیر سازه ایست که بسته به نظر مهندس طراح ممکن است در ساختمان اجرا شود که با توجه به اجرا شدن یا نشدن آن، سختی میان قاب ها در طراحی سازه تغییر پیدا خواهد کرد. اما باید توجه داشت که اجرای درست آن باعث کنترل خرابی دیوار ما در سازه به خصوص به هنگام زلزله می شود.
اهمیت استفاده از وال پست
علیرغم اهمیت اجرای این المان در سازه ها، اجرای وال پست در سازه های شهری در ایران پیشینه چندانی نداشته و تقریباً محدود به یک دهه ی اخیر می‌گردد، اما با این حال همچنان در بسیاری از سازه هایی که در کشورمان ساخته می‌شوند اجرای وال پست یا انجام نمی شود و یا محاسبه و اجرای آن همراه با نقاط ضعف اساسی صورت می‌گیرد.
-وال پست چیست؟ – تفکری که در بین مهندسان طراح وجود دارد لزوم بر سالم ماندن المان های اصلی سازه یعنی تیر، ستون و سقف‌ها می باشد و سالم بودن این بخش ها ضامن عملکرد مناسب سازه است. اما زلزله های اخیر به خصوص زلزله کرمانشاه نشان داد حتی در شرایطی که سازه پایدار بماند و به اعضای اصلی آن آسیبی وارد نشود آسیب در اعضای غیر سازه ای، (دیوارهای پیرامونی، تیغه‌ها، نماهای ساختمان، تاسیسات و …) ممکن است عملکرد کلی سازه را زیر سؤال برده و آسیب‌های اقتصادی و حتی جانی جبران ناپذیری پدید آورد. چرا که سختی میان قاب ها تاثیری مستقیمی در سازه دارد از این رو می توان به اهمیت استفاده از وال پست را پی برد.
وال پست در مقررات ملی ساختمان
طبق تعریف بند 3-7 صفحه 64 آئین نامه 2800 ویرایش دوم
حداکثر طول مجاز دیوار غیر سازه ای یا تیغه ای بین دو پشت بند عبارتست از 40 برابر ضخامت دیوار یا تیغه و یا 6 متر هر کدام کمتر باشد و حداکثر ارتفاع مجاز دیوارهای غیر سازه ای و تیغه ها از تراز کف مجاور 3.5 متر می باشد.
آیین نامه وال پست
در شرایط فوق نیازی به اجرای وال پست قائم یا افقی نیست ولی در صورت اضافه شدن دهنه ها یا ارتفاع نیاز به استفاده از وال پست می باشد.لبه قائم تيغه ها نبايد آزاد باشد . اين لبه ها بايد به يك تيغه ديگر يا يك ديوار عمود بر آن ، يا يكي از اجزاي سازه يا ستونكي كه به همين منظور از فولاد ، بتن آرمه يا چوب تعبيه مي شود، با اتصال كافي داشته باشد. ستونك مي تواند از يك ناوداني حداقل نمره 6 يا معادل آن از فولاد ،بتن آرمه يا چوب تشكيل شده باشد. اگر طول تيغه پشت بندكمتر از 1.5 متر باشد ، از لبه آن مي تواند آزاد باشد. – وال پست چیست؟
اجرای صحیح وال پست دیوارهای محوطه، جهت مقاومت در برابر باد و سایر عوامل جوی می باشد.
نحوه اجرای وال پست در اسکلت بتنی
در جهت اجرای وال پست در اسکلت بتنی ابتدا باید محل قرار گیری و ساخت وال پست، منطبق با نقشه مشخص شود. سپس نسبت به نصب ورق های اتصال در کف و سقف اقدام می شود. باید توجه داشت که فاصله نصب وال پست در هنگام اجرای دیوار را خالی نگه داشت.
در ادامه و در هنگام ردیف کردن بلوک ها در هر دو ردیف باید از یک بست استفاده کرده و دو دیوار مجزا را به یکدیگر متصل کرد. پس از اتمام ساخت دیوار، از چهار میلگرد استفاده کرده و آن ها را به ورق های اجرا شده در کف و سقف جوش می دهیم.
پس از انجام این کار با استفاده از سیم آرماتوربندی نسبت به اتصال میلگردها به بست ها اقدام کرده و دو طرف دیوار را قالب می بندیم. در این مرحله داخل قالب ها بتن می ریزیم و در پایان پس از باز کردن قالب ها وال پستی منطبق بر ضخامت دیوار خواهیم داشت.
نحوه اجرای وال پست فلزی در بلوک سبک
در اجرای وال پست فلزی در بلوک های سبک در ابتدا باید مطابق با نقشه محل ورق های اتصال به کف و سقف را بررسی کرده و مکان آن را مشخص کرد. پس از انجام این کار نسبت به نصب ورق های اتصال اقدام کرده و وال پست را به ورق های پایینی و بالایی جوش می دهیم. سپس در یک طرف بلوک را به صورت کامل و در سمت دیگر قسمت وال پست را از داخل بلوک ایجاد نمایید.
نحوه اجرای وال پست در اسکلت فلزی
به طور کلی می توان گفت، نحوه اجرای وال پست در اسکلت فلزی به گونه ای است که وال پست در اسکلت فلزی به واسطه جوشکاری، به تیر و ستون متصل می شود.
بندهای آئین نامه ای و ضوابط اجرای وال پست وادارهای عمودی
طبق بند 4-9-1-3 مبحث چهارم مقررات ملی، می بایست کلیه دیوارهای پیرامونی جهت مقاومت در برابر زلزله توسط وادارهای عمودی یا وال پست ایمن گردند. طبق بند 4-9-1-3 مبحث چهارم مقررات ملی در صفحات 103 و 104 ویرایش چهارم نحوه اتصال و الزام به اجرای وادار عمودی وال پست توضیح داده شده است. رعایت ضوابط مبحث ششم مقررات ملی در مورد وال پست الزامی است همچنین بند 5-3-4 و بند 4-5-4 ویرایش چهارم آیین نامه 2800 که البته مربوط به ساختمان هشت سقف به بالا می باشد الزامی است.
همچنین در مورد مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان بند 8-3-1-11 ص 27 ویرایش 92 رجوع کرده که در مورد اتصال اجزای غیرسازه ای به اجزای سازه ای توضیح داده شده است. کنترل هشتی گیر دیوارها و اجرای صحیح وادارهای عمودی( وال پست ها ) و وادارهای افقی دیوارها در انطباق با نقشه ها و مطابق بند 7-5-3 آیین نامه 2800 و بند 4-9-1 مبحث چهارم مقررات ملی.
نوع اتصال وال پست
دو سر این اجزای قائم ( که معمولا” قوطی ۶×۶ انتخاب می‌شوند) باید به گونه‌ای مناسب در کف و سقف مهار شوند. برای این کار می‌توان قبل از بتن ریزی داخل قالب‌ها پلیت جایگذاری کرد و بعد از اتمام بتن ریزی از این پلیت‌ها برای جوشکاری وال پست‌ها استفاده کرد و یا می‌توان با انکر بولت اقدام به جایگذاری پلیت در تیرها و ستون‌ها نموده و از آن برای اتصالات وال پست استفاده کرد. – وال پست چیست؟
اشتباهات رایج در اجرای وال پست
در برخی موارد اجرای وال پست توسط پیمانکار دستخوش تغییراتی می شود. از جمله دلایل اعمال این تغییرات می توان به کاهش هزینه های احتمالی ساخت و ساز اشاره کرد. از جمله اشتباهات رایجی که در این زمینه صورت می گیرد، استفاده از میلگرد به جای نبشی در اجرای کلاف های افقی می باشد.
یکی دیگر از اشتباهات در این زمینه عدم اجرای پشت به پشت نبشی های افقی و قائم می باشد. عدم رعایت این مورد باعث می شود دیوار تنها در یک سمت، در داخل نبشی ها اجرا شود.
تفاوت وال پست با میلگرد بستر
تفاوت های موجود در روش میلگرد بستر و وال پست را می توان به شرح زیر بیان کرد:
-
-
وال پست از نبشی تشکیل شده است ولی میلگرد بستر از میلگرد با قطر 4 میلی متر
-
اجرا و نصب میلگرد بستر آسانتر از وال پست می باشد زیرا برای وال پست باید نبشی ها را به سقف و پایه ستون متصل کرد.
-
زمان اجرای وال پست طولانی تر از میلگرد بستر است.
-
هزینه وال پست از میلگرد بستر بالاتر است.
-
وال پست می تواند نیروی بیشتری را تحمل کند مخصوصا در مورد نیروهای برشی و تحمل بار بالا که بسیار متداول هستند.
-
اجرای وال پست به نیروی متخصص و جوشکار ماهر نیاز دارد.
-